AM MÂY NGỦ – tập truyện ký của thiền sư Thích Nhất Hạnh là tập hợp một số tác phẩm truyện và ký đã được biết đến từ lâu, phần lớn kể chuyện tu tập của nhà sư trẻ trên con đường dẫn vào thiền môn. Trong đó có hai tác phẩm được công chúng biết đến nhiều nhất, là tản văn “Bông hồng cài áo” và truyện dài “Am mây ngủ”.
Riêng truyện sau, bằng việc tiểu thuyết hoá cuộc đời của Công chúa Huyền Trân trong cuộc hôn nhân mang màu sắc chính trị với Chế Mân, Vua Chiêm Thành, tác giả đưa người đọc trở lại giai đoạn lịch sử nhuốm màu huyền thoại, với hình ảnh các thiền sư trong những nhân vật lịch sử Việt Nam (Vua Trần Nhân Tông xuất gia quy ẩn).
Lồng trong bối cảnh thiền ấy là cả một thiên tình sử giữa Huyền Trân và Vua Chế Mân, một cuộc tình “ngoại giao” ở buổi đầu, nhưng là vấn đề sống còn giữa hai con người mang khát vọng hoà bình, khát vọng yêu đương.
Tiếc thay, người đời và cả triều đình nhà Trần không mấy ai nhìn thấy cái ẩn ý ấy trong từng động thái chính trị của Trần Nhân Tông – thời bấy giờ đã là Trúc Lâm đại sĩ. Để rồi bao ước vọng hoà bình và cuộc tình lịch sử phút chốc vụt tan như mây khói ngàn năm trên đỉnh Phù Vân Yên Tử. Như thế, tác giả đã nhìn một giai đoạn lịch sử dân tộc với con mắt nhà thiền, và dùng tấm lòng thiền để cảm thông với một thiền sư-hoàng đế”.
(Theo báo Lao Động cuối tuần)